Trong nghiệp vụ kế toán, việc ghi nhận doanh thu nắm vai trò rất quan trọng và phải thực hiện đúng theo quy định của Bộ Tài chính. Cùng Hóa đơn điện tử Easyinvoice tìm hiểu về thời điểm ghi nhận doanh thu trong bài viết dưới đây.

1. Doanh thu là gì?

Căn cứ Điều 56 Thông tư 133/2016/TT-BTC về nguyên tắc kế toán doanh thu có định nghĩa như sau:

Doanh thu là lợi ích kinh tế thu được làm tăng vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp trừ phần vốn góp thêm của các cổ đông. Thời điểm ghi nhận doanh thu là tại thời điểm giao dịch phát sinh, khi chắc chắn thu được lợi ích kinh tế, được xác định theo giá trị hợp lý của các khoản được quyền nhận, không phân biệt đã thu tiền hay sẽ thu được tiền.

Doanh thu và chi phí tạo ra khoản doanh thu đó phải được ghi nhận đồng thời theo nguyên tắc phù hợp. Tuy nhiên trong một số trường hợp, nguyên tắc phù hợp có thể xung đột với nguyên tắc thận trọng trong kế toán, thì kế toán phải căn cứ vào bản chất giao dịch để phản ánh một cách trung thực, hợp lý.

• Một hợp đồng kinh tế có thể bao gồm nhiều giao dịch. Kế toán phải nhận biết các giao dịch để áp dụng các điều kiện ghi nhận doanh thu phù hợp.
• Doanh thu phải được ghi nhận phù hợp với bản chất hơn là hình thức hoặc tên gọi của giao dịch và phải được phân bổ theo nghĩa vụ cung ứng hàng hóa, dịch vụ.
• Đối với các giao dịch làm phát sinh nghĩa vụ của người bán ở thời điểm hiện tại và trong tương lai, doanh thu phải được phân bổ theo giá trị hợp lý của từng nghĩa vụ và được ghi nhận khi nghĩa vụ đã được thực hiện.

>>>>>>> Lưu ý khi lập báo cáo tài chính không phát sinh doanh thu. Xem ngay tại đây.

2. Điều kiện ghi nhận doanh thu

Về cơ bản, doanh thu được ghi nhận khi đồng thời thỏa mãn các điều kiện:

• Đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu hàng hóa cho người mua.
• Không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa như người sở hữu hoặc quyền kiểm soát hàng hóa.
• Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn
• Đã thu được hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng
• Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng

Dựa vào những điều kiện trên để ghi nhận doanh thu và xác định được thời điểm ghi nhận doanh thu.

Việc ghi nhận doanh thu phải thực hiện đúng theo quy định của Bộ Tài chính. Tùy lĩnh vực sẽ có những điều kiện ghi nhận doanh thu khác nhau. Dưới đây là một số lĩnh vực tiêu biểu:

Doanh thu bán hàng

Điều kiện ghi nhận doanh thu bán hàng như sau:

• Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro cũng như lợi ích gắn liền với quyền sở hữu sản phẩm, hàng hóa cho người mua.
• Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa như người sở hữu hay quyền kiểm soát hàng hóa.
• Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn.
• Doanh nghiệp cần xác định được các chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng.
• Doanh nghiệp đã hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng.

>>>>>>> Tìm hiểu ngay: Xác định thời điểm lập hóa đơn điện tử cho doanh nghiệp 2022

Thời điểm ghi nhận doanh thu là tại thời điểm giao dịch phát sinh, khi chắc chắn thu được lợi ích kinh tế.

Doanh thu cung cấp dịch vụ

Điều kiện ghi nhận doanh thu cung cấp dịch vụ như sau:

• Với việc cung cấp dịch vụ thì doanh thu được ghi nhận khi doanh thu được xác định tương đối chắc chắn.
• Doanh nghiệp đã hay sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch cung cấp dịch vụ đó.
• Xác định được phần công việc đã hoàn thành vào thời điểm lập báo cáo.
• Xác định được chi phí phát sinh cho giao dịch cũng như chi phí để nhằm mục đích có thể hoàn thành giao dịch cung cấp dịch vụ đó.

Doanh thu từ hợp đồng kinh tế

Hợp đồng kinh tế có thể sẽ bao gồm nhiều giao dịch, vì vậy việc ghi nhận doanh thu sẽ phức tạp hơn. Doanh nghiệp cần nắm rõ được các giao dịch để ghi nhận doanh thu vì thời điểm ghi nhận doanh thu là tại thời điểm giao dịch phát sinh. 

Có thể ví dụ một số trường hợp như sau:

• Nếu hợp đồng kinh tế đưa ra quy định cụ thể về việc bán hàng cũng như hợp đồng kinh tế cung cấp dịch vụ sau bán hàng (ngoài điều khoản bảo hành thông thường), doanh nghiệp sẽ cần phải ghi nhận riêng doanh thu bán hàng và doanh thu cung cấp dịch vụ.
• Nếu hợp đồng quy định bên bán hàng chịu trách nhiệm lắp đặt sản phẩm, hàng hóa ch người mua thì khi đó, doanh thu chỉ được ghi nhận sau khi việc lắp đặt được thực hiện xong.
• Nếu doanh nghiệp có nghĩa vụ phải cung cấp cho người mua hàng hóa, dịch vụ miễn phí hay chiết khấu, giảm giá, kế toán chỉ ghi nhận doanh thu đối với hàng hóa, dịch vụ phải cung cấp miễn phí đó cho đến khi đã thực hiện nghĩa vụ với người mua.

>>>>> Xem thêm: Hủy Hóa Đơn Điện Tử Khi Doanh Nghiệp Giải Thể

Doanh thu từ việc bán bất động sản

Điều kiện ghi nhận doanh thu từ việc bán bất động sản như sau:

• Bất động sản đã được hoàn thành toàn bộ cũng như bàn giao cho người mua, doanh nghiệp đã chuyển giao rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu bất động sản cho người mua.
• Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý bất động sản như người sở hữu bất động sản hay quyền kiểm soát bất động sản.
• Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn.
• Doanh nghiệp đã thu được hay sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán bất động sản.
• Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán bất động sản.

Khi đáp ứng đủ các điều kiện trên, thì các doanh nghiệp lĩnh vực bất động sản mới ghi nhận doanh thu của mình và xác định được thời điểm ghi nhận doanh thu.

Ngoài những lĩnh vực tiêu biểu trên, thì trong một số trường hợp khác việc ghi nhận doanh thu cũng cần tuân thủ các nguyên tắc chặt chẽ như sau:

• Đối với hàng hóa nhận bán đại lý, ký gửi theo phương thức bán đúng giá hưởng hoa hồng, doanh thu của doanh nghiệp trong trường hợp này sẽ chính là phần hoa hồng bán hàng mà doanh nghiệp được hưởng.
• Đối với hoạt động dịch vụ ủy thác xuất nhập khẩu, doanh thu của doanh nghiệp trong trường hợp này sẽ chính là phí ủy thác đơn vị được hưởng.
• Còn đối với đơn vị nhận gia công vật tư, hàng hóa, doanh thu của doanh nghiệp trong trường hợp này chính là số tiền gia công thực tế được hưởng, không bao gồm giá trị vật tư, hàng hóa nhận gia công.
• Trường hợp bán hàng theo phương thức trả chậm, trả góp, doanh thu của doanh nghiệp được xác định theo giá bán trả tiền ngay.

>>>>>>> Hướng dẫn: Quyết toán thuế TNCN 2022

3. Thời điểm ghi nhận doanh thu

Như đã phân tích ở trên, mỗi lĩnh vực sẽ có những điều kiện ghi nhận doanh thu khác nhau. Tương tư, thời điểm ghi nhận doanh thu cũng sẽ khác nhau tùy theo từng trường hợp. 

Thời điểm ghi nhận doanh thu là tại thời điểm giao dịch phát sinh, khi chắc chắn thu được lợi ích kinh tế, cụ thể ví dụ một số trường hợp như sau:

Doanh thu cung cấp dịch vụ

Thời điểm xác định doanh thu chịu thuế là thời điểm hoàn thành việc cung ứng dịch vụ hoặc thời điểm viết hóa đơn dịch vụ. (Nếu thời điểm viết hóa đơn xảy ra trước thì lấy thời điểm viết hóa đơn, trừ dịch vụ vận tải hàng không).

Doanh thu từ hoạt động thương mại

Trong trường hợp doanh thu hoạt động thương mại thì thời điểm ghi nhận doanh thu là thời điểm chuyển giao quyền sở hữu, quyền sử dụng hàng hóa cho các chủ thể là người mua.

Doanh thu từ việc bán bất động sản 

Khi bàn giao bất động sản thì ghi nhận doanh thu tính thuế thu nhập doanh nghiệp, quyết toán lại thuế và ghi nhận chi phí liên quan hoạt động bán bất động sản được trừ theo mức khống chế theo quy định vào năm đầu tiên bàn giao bất động sản đó.

Doanh thu bán hàng xuất khấu

Thời điểm ghi nhận doanh thu bán hàng xuất khẩu là thời điểm chuyển giao mọi rủi ro, chịu trách nhiệm về hàng hóa từ người bán (xuất khẩu) sang người mua (nhập khấu), được xác định tùy thuộc vào từng điều kiện cơ sở giao hàng được quy định trong các điều kiện thương mại quốc tế.

>>>>>>>> Tìm hiểu ngay: Quy Định Về Ưu Đãi Thuế Suất Thuế TNDN

Có thể thấy, đối với trường hợp bán hàng hóa, thời điểm xuất hóa đơn là thời điểm ghi nhận doanh thu. Còn đối với trường hợp cung ứng dịch vụ, thời điểm ghi nhận doanh thu có thể khác thời điểm xuất hóa đơn. Doanh nghiệp và kế toán cần nắm rõ để thực hiện đúng theo quy định của pháp luật.

==========

Theo quy định tại Điều 89 Luật Quản lý thuế ngày 13 tháng 6 năm 2019, Điều 11 Nghị định 123/2020/NĐ-CP, Điều 1 Nghị định số 41/2022/NĐ-CP và Điều 8 Thông tư số 78/2021/TT-BTC, quy định việc sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có mã của cơ quan thuế 

SoftDreams ra mắt Phần mềm quản lý bán hàng EasyPos hỗ trợ Quý khách hàng trong nghiệp vụ sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Nếu Quý khách hàng cần được tư vấn và hỗ trợ thêm, hãy liên hệ ngay cho đội ngũ chuyên nghiệp của SoftDreams, chúng tôi cam kết hỗ trợ khách hàng kịp thời 24/7 trong suốt quá trình sử dụng phần mềm.

EASYPOS – Phần mềm Quản lý bán hàng đáp ứng đầy đủ nghiệp vụ như:

• Liên kết trực tiếp với cơ quan thuế
• Tự động đồng bộ đơn hàng thành hoá đơn, chuyển dữ liệu lên cơ quan thuế theo thông tư 78/2021/TT-BTC. 
• Cập nhật sớm nhất những chính sách mới của cơ quan thuế
• Tạo và in đơn hàng ngay cả khi có hoặc không có kết nối mạng. 
• Thiết lập mẫu vé in theo mong muốn của DN & HKD.
• Tích hợp hệ sinh thái đa kênh như: Hóa đơn điện tử EasyInvoice, Phần mềm kế toán EasyBooks và chữ ký số EasyCA
• Tự động thống kê báo cáo chi tiết về doanh thu, lợi nhuận, chi phí… mỗi ngày
• Tự động hóa nghiệp vụ nhập liệu và lưu trữ thông tin đơn hàng

Đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp hỗ trợ 24/7 kể cả ngày lễ tết.

Video giới thiệu Phần mềm quản lý bán hàng EasyPos

Để được tư vấn và hỗ trợ trực tiếp vui lòng liên hệ

Điện thoại: 1900 33 69 – 1900 56 56 53

Website: https://easyinvoice.vn/

Email: contact@softdreams.vn

Facebook: https://www.facebook.com/easyinvoice.vn